Қазақша нан сұрайды Наташа, ал қазақ қыз...

– Қара нанның бағасы қанша?– деп «қ»-ға, «ғ»-ға, «ң»-ға тілі әдемі иіліп жымдасқан бойжеткенге сол заматта дүкенші қандасыңыздың орысша тіл қатқанын көргенде бар ғой, қарадай қапа болады екенсіз.

– Маған екеуін бере қойыңыз, – деп әлгі қыз оның орысша сөйлеп тұрғанына мән берместен мұнан әрмен қарай да қазақша сызылды. Осы сәтті тапжылмай сырттай қадағалаған бізге өзінің ана тілінде сөйлеуге қорланып, табанының астына таптап тұрған анау сатушыдан гөрі көздері аспан түстес мына орыс қызының әрекеті ұнап, көңілге шуақ себеледі. Өйткені кім-кімнің де туған ана тіліңізге көрсетілген мүбәрак құрметі арқылы алдымен, сол адамның өзіңізге, сосын қазақ халқына деген сүйіспеншілік сезімі атқан таңдай арайланып айқын аңғарылатыны ақиқат... Иштван Қоңыр Мандокидің: «Көп тіл білу бөлмеңе көп терезе салумен бірдей, бөлмең жап-жарық болады» деген сөзі бар. Сол айтпақшы, қай халық болсын әуелі өзінің тілін білетін адамға айрықша басын иіп құрмет көрсететіні үлкен мәнге ие. Көңіл терезесінен жансарайыңызға ұдайы шуақ шашылып тұрғаны ғанибет емес пе? Дүкендегі осы бір аз ғана сәтке өмірдің қаншама өнегесі мен мағынасы сыйып тұр десеңші?

– Атың кім, айналайын? - деп әлгі қызға еріксіз бұрылуымызға тура келді.

– Наташа, – деді әсем үні қоңыраудай сыңғырлап.

– Қазақшаны қайдан үйрендің? – деп сұрадық.

– Араласатын достарымның көбі қазақ­тар. Олармен күнделікті ауызекі сөй­лесу арқылы бірте-бірте үйреніп, қазір тіпті қазақшаны мүлде мүдірмей сөйлей алатын деңгейге жеттім, – деп марқайды.

Тіл – барлық құпия «есіктердің» кілті ғой, шіркін. Тіпті тілді терең меңгеру ар­­қылы өздері де сол халықтың сүйікті тұл­­ғасына айналып кету мысалдары арғы-бергі тарихта аз кездеспейді. Осы орай­да ойымызға арғыдан Мәриям Жагор­­қызы, бергіден қазақ тілін ана тілі­­нен артық зерделеген айтыскер ақын Надежда Лушникова, «барым да, базарым да – қазақтың тілі» дейтін Асылы Осман апаларымыз, 70-80-ші жылдары қазақ әндерін тамылжыта шырқап, атақ-даңқтары жер жарған Татьяна Бур­мистрова, Татьяна Полтавская, Татья­на Мартыненко есімдері оралады. Бір кездері жойқын жырларымен айтыстың айтулы додаларында топ жарған ақынды, болмаса қазақша мақалдап сөйлегенде дөңестің өзінде дүлдүлдей жорғалай­тын Асылы апамызды өзге ұлттың өкілдері деуге тіліміздің бара бермейтіні содан. Әйтеуір бұл кісілердің қазақ тілін­де таза сөйлеп, қазақшаға асқан сүйіс­пен­шілік­пен қарауларының астарында бөтен бір оқшау ойдың бас бұғып жатпағаны айдан анық. Ал енді еліміз Тәуелсіздік алғаннан кейінгі кезеңді ойша барлап, кейінгі толқынды көңіл дүрбісімен шол­ғанда, олардың арасынан қазақшаға жүйрік мынадай жас құрақтардың желбі­реп өсіп келе жатқаны қандай ғани­бет еді! Және бұлардың қоғамы­мызда жыл­дан-жылға арта түскенін сезгенде, көңіл­дегі түйткілдер түбінен жұлынған арам­шөптей солғын тартады екен.

Сондай жастардан әріптесіміз, оң­түс­тік­­қазақстандық Максим Рожинді, ел мерейін асқақтатқан боксшы қыз Мари­­на Вольнованы, «Таңшолпан» бағдар­­ламасын жүргізетін кәріс қызы Ирина Тенді, Атырау өңірінің тумасы Халил Масловты, тележұлдыздар Ольга Спирина, Майя Веронская мен Окс­ана Лоскутованы, қазақы болмысына қарап жұрт «алтын қыз» атаған қызыл­­ордалық Ксения Першинаны, «Абай жолы» романынан үзіндіні қазақ тілінде маңмаңгердей мәнерлеп оқитын павлодарлық Анжелика Бабакованы және өзге де көптеген отандастарымызды атап өткен орынды. Баяғыда Қазақстандағы өзге ұлт өкілінің қазақша сөйлеуі жұртқа таңданарлық сұмдық жаңалық болып саналатын. Қазір олай емес. Бүгінде олар көркемсөз оқу шеберлерінің байқау­лары­на қатысып, қазақ тілін нақышы мен нәріне келтіре сөйлеу мәдениетін мең­геру мектебінен өтуде. Есесіне, сырттан өз бет­терімен келіп қазақ тілін үйренуге мүд­делі шетелдік жастардың жыл санап артып келе жатқаны айрықша назар аудартады. Мысалы, Қазақстанға келіп, студенттерге корей тілін үйретіп жүрген Сеул университетінің профессоры С.Хун есімді профессордың атына сырттай қанық болатынбыз.

Оңтүстіккореялық профессор студенттерге сабақ өте жүріп, өзі де уақытын босқа өлтірмей, қазақ тілін жетік меңгеріп алыпты. Ал енді осы шіркініңіз өз еліне барып, университетте қазақ тілінен сабақ бергенін естігенде, айналайын, ана тілімнің қадірін түсінбей, басқа тілде шүлдірлеп жүрген мұндағы кей немелерді бір шыбықпен айдап отырып мына профессордың лекциясын тыңдату­ға кіргізсе ғой шіркін, сонда бәлкім ұят сезімдері оянып, қазақшаға бет бұрар ма еді, деген санамыздағы қиял қанатының шалқып бір кеткен тұсы ғой бұл.