Қазقاز        
Бізге хат жазыңыз
Бізге хат жазу

Байланыс

Мекенжайы:
Нұр-Сұлтан қаласы, Сауран көшесі, 7А
Телефон:
+7(7172) 40-83-67

+7(7172) 40-83-93
E-mail:
info@tilqazyna.kz

tilalemi.kz@gmail.com
Кіру 
Кіру тіркелу

Тәуелсіздік тұғыры - мемлекеттік тіл

Өз тілін өзі білмеген ел – ел болмайды

Халел Досмұхамедұлы

Сөзі жоғалған ұлттың өзі де жоғалады

Ахмет Байтұрсынұлы

Тіл – адам жанының тілмашы

Мағжан Жұмабаев

Тіл тазалығы үшін күрес - ешқашан толастамайтын мәңгілік күрес

Бауыржан Момышұлы

Ана тілін жақсы меңгере алмай тұрып, өзге пәндерді түсіну мүмкін емес

Жүсіпбек Аймауытұлы

Жыл сөзі

24.1.2022 1831
«Оксфорд сөздігі» дәстүр бойынша 2021 жылы ең жиі пайдаланылған сөзді анықтады. Бұл жолы, әрине, vax («вакцина», «вакциналау», «вакцина егу») «Жыл сөзі» атанды.

Былтыр бұл сөз бұрынғыға қа­рағанда 72 рет жиі қолданылған. Оның себебі барша әлемді жаулаған пандемиялық ахуалға байланысты екені белгілі. Лингвистердің айтуынша, vax сөзі алғаш рет ағылшын тілінде 1799 жылы пайда болған. Ал сөздің шығу тегі латынның vacca («сиыр») сөзімен мағыналас.

Сөздік құрастырушыларының мәліметінше, vax сөзінен бірнеше неологизм пайда болған: vaxxie (вакциналау кезінде түсірілген фото); vax-a-thon (жаппай вакцина ектіруге келгендегі жиын) және ирониялық vaxinista (әлеуметтік желіде вакцина алғандығын көрсететін белгі (статус), қоятын адам).

Айта кетейік, ағылшын тілінің «Оксфорд сөздігі» Оксфорд универ­ситетінен басылып шығады. Соңғы жинағы (2005 жылы) шамамен 301 100 мақаланы (350 млн бас­па таңбасы) құрайды.

Еске салсақ, 2020 жылы сөздік жыл сөзін таңдай алмап еді. Оксфорд лексикографтары 2020 жылдың күнтізбесіндегі оқиғаларға байланысты ең көп айтылған сөздерді іріктеп алды. Сонымен қаңтар айында Аустралия өртке оранған кезде bushfire – «жойқын дала өрті», сондай-ақ «импичмент» деген сөздер көп қолданылған. Көктемде сөздер мен сөз тіркестерінің тізіміне миллиардтаған адамның өмір салтын өзгерткен пандемияға байланысты бірнеше ұғым енгізілді. Олар: coronavirus (коронавирус), COVID-19, lockdown (локдаун), so­cial distancing (әлеуметтік арақа­шық­­тық), reopening (қайта жандану).

Ал биыл Оксфорд сөздігі әлемде, қоғамда көп айтылған һәм көп жазылған қай сөзді таңдап алар екен?..

Тегтер:
Авторы: egemen.kz

Сондай-ақ, оқи отырыңыз

17728 Тіл райы

ҚАЗАҚ ТІЛІНІҢ ТАРИХЫ. БҮГІНІ. КЕЛЕШЕГІ

20751 Тіл райы

Сіздерде бәрі орысша...

4450 Тіл райы

Семейде қазақ тіліндегі жарнамалардан 70-тен астам қате табылды